بسیاری از دانش آموزان دچار ضعف در املا نویسی هستند. زیرا کلماتی را که می‌شنوند به خوبی به خاطر نمی‌آورند. حافظه دیداری یکی‌از اصلی‌ترین مواردی است که بر پردازش بصری کودک در املا نویسی تاثیر می‌گذارد. ضعف حافظه دیداری در کودک ممکن است در توانایی ذخیره و بازیابی اطلاعاتی که طی فرایند املا نویسی نیاز است(برای مثال یادآوری شکل صحیح حروف هم صدایی مانند ص و ث)؛ اختلال ایجاد کند. در نتیجه اگر کودک شما دارای انواع مختلفی از ضعف حافظه مان راند قرینه نویسی، وارونه نویسی و عدم درک حروف هم صدا است؛ تقویت حافظه دیداری در املانویسی او موثر خواهد بود.
تاثیر تقویت حافظه دیداری در املا نویسی کودک
تقویت حافظه دیداری در املا به کودکان کمک می‌کند تا شکل حروفی را که قبلاً دیده‌اند؛ به سادگی به یاد آورند و در نوشتن حروف هم شکل، هم آوا و یا دارای شکل مشابه، سریع‌تر عمل کنند. همین موضوع به کودک در تند نویسی، درست نویسی و حتی خوش خط نویسی املا کمک می‌کند.
تشخیص ضعف حافظه دیداری در املا
وقتی ضعف حافظه دیداری در املا نمود پیدا کند؛ نشان‌گر ضعف در مهارت دیداری کودک و ضعف در مهارت نوشتن کودک است. با روش‌های زیر از ضعف حافظه دیداری فرزند خود باخبر شوید.
اختلالات املا نویسی مربوط به ضعف حافظه دیداری در املا
نمودهای ضعف حافظه دیداری شامل موارد زیر است:
- کند نویسی
- غلط نویسی حروف هم آوا
- جا انداختن حروف
- زیاد یا کم گذاشتن دندانه‌ها
- وارونه نویسی
- قرینه نویسی
- بدخط نویسی
در صورتی‌که فرزند شما به یک یا چند نمونه از اختلالات املا نویسی بالا دچار است؛ می‌توانید مبنا را بر ضعف حافظه دیداری او گذاشته و با استفاده از انواع تست حافظه دیداری یا تشخیص متخصص، از این موضوع مطمئن شده و به رفع مشکل بپردازید.
تست حافظه دیداری کودک
بهترین راه تشخیص ضعف حافظه دیداری کودک، استفاده از تست حافظه دیداری در املا است. این تست‌ها که در ادامه دو نمونه رایگان آن را معرفی خواهیم کرد؛ به بررسی ضعف حافظه دیداری کودک پرداخته و نتیجه را به شما اعلام می‌کنند. سپس شما می‌توانید با روش‌های تقویت حافظه دیداری در املای فرزند خود و دیگر توانا‌یی‌های او بهبود حاصل کنید.
تست حافظه دیداری بصری
تست زیر با یک روش ساده، توانایی دیداری کودک را نشان می‌دهد.
– تست سنجش هوش و مهارت نورولند؛ یک راه خوب برای تقویت حافظه دیداری کودک
همانطور که می‌دانید، نورولند یک بازی موبایلی تقویتی برای کودکان ۳ تا ۷ ساله است که چهار مهارت توجه، حافظه، زبان و ریاضی کودکان را تقویت می‌کند. اما جالب است بدانید که تیم نورولند یک تست مهارت سنجی رایگان نیز در بازی تعبیه کرده که به وسیله آن می‌توانید حافظه، توجه، زبان و ریاضی فرزند خود را سنجیده و از بازی‌ها و تمرینات پیشنهاد داده شده، استفاده کنید.
روش‌های مختلف املای خلاق به تقویت حافظه دیداری در املا کمک خواهند کرد. از میان آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- املا با حبوبات
در این مدل املای خلاق، شما مقداری حبوبات جلوی کودک قرار می‌دهید و از او می‌خواهید که با استفاده از آن‌ها کلمات گفته شده را بسازد.
2- املای کاسه‌ای
در املای کاسه‌ای شما چند کلمه یا جمله را روی برگه های کوچک نوشته و در کاسه قرار می‌دهید؛ سپس از کودک می‌خواهید تا با خارج کردن یک کلمه از کاسه، آن را بخواند و بعد از کنار گذاشتن آن، بنویسدش.
در نوع دیگر املای کاسه ای می‌توانید چند شکل یا شی را در یک کاسه قرار دهید، سپس از کودک بخواهید یکی را بیرون بکشد و نام آن را بنویسد.
3- املای آردی
در املا خلاق آردی، یک سینی حاوی آرد صاف شده را جلوی کودک می‌گذاریم و از او میخواهیم که روی آرد کلمه گفته شده را بنویسد.
4- املای شنی
در املای شنی نیز مانند املای آردی عمل می‌کنیم. با این تفاوت که این‌بار جای آرد از شن استفاده می‌کنیم. روش دیگر استفاده از املای شنی، این است که از کودک بخواهید با استفاده از چسب کلمه را روی برگه بنویسد و بعد روی آن شن پاشیده و برگه را بتکاند. حالا یک املای کلاژی زیبا نوشته‌است.
5- املا با خمیر بازی
در نوشتن املا با خمیربازی، از کودک بخواهید که کلمه گفته شده را با خمیر بسازد.
6- املای هوایی
در نوع بعدی املا، یعنی املای هوایی، از کودک می‌خواهید که روی هوا کلمه را بنویسد.
بازی‌های زیر به تقویت حافظه دیداری در املا کمک خواهند کرد:
7- حل جدول
حل جدول یک بازی برای تقویت املا کلاس اول است که به تقویت حافظه دیداری و آشنایی کودک با کلمات کمک می‌کند.
8- بازی با کلمات
انواع بازی با کلمات مانند جدول کلمات متقاطع به درک بهتر کودک از کلمات کمک می‌کند.
9- اسم فامیل
اسم-فامیل از جمله بازی‌هایی است که نیازمند سرعت عمل در نوشتن کلمات بوده و کمک شایانی به ادراک نوشتاری کودک می‌کند.
10- هرکی زودتر بخونه
در این بازی هرکس زودتر کلمه‌ای را بخواند برنده خواهد شد.
11- کدوم درسته
بازی کدوم درسته بهترین بازی برای تشخیص شکل نوشتاری صحیح کلمات است.
12- بازی کلمات درست با سطل
در این بازی که یکی‌از سری تمرینات تقویتی بازی نورولند است؛ کودک باید شکل صحیح کلمات را پیدا کرده و توپ را در همان سطل بیاندازد.
تهیه کننده : خانم نجمه حسینی ، آموزگار پایه اول دبستان دخترانه امام حسین ( ع ) شماره (۱)
تایید کننده: سرکار خانم شیروان پیروز– معاونت آموزشی